કસ્તુરબા .... મહત્માના જીવનસંગીની

દેદી  હમે  આઝાદી બીના ખડગ બીના ઢાલ 

સાબરમતી કે સંત તુને કરદીયા કમાલ

હમણાં જ આજના જ્ઞાની એવા ગુગલે વિશ્વના શાંતિ પ્રતીકો નાં નામ જાહેર કર્યા ત્યારે ભારત માંથી જે નામ પસંદ કર્યું તે હતું માત્ર ગાંધી. વિશ્વના અઢળક લોકોએ ગાંધીજી વિષે મેમોયેર, નવલકથા અને ઢગલો કવિતાઓ લખી છે,આલ્બર્ટ અઈન્સટાઈન તો એમ કહ્યું હતું કે "ભવિષ્યમાં લોકો ને તો એવું થશે કે આવો હાડમાંસ  વાળો વ્યક્તિ સાચ્ચે થયો હશે કે નહિ એવું વિચારશે." તેમને પીસ મેકર તરીકે વિશ્વના લોકો ઓળખે છે. ભારતના શાંતિદૂત એ વિશ્વને માનવતા દાખવવાનો અધભુત  સંદેશો આપ્યો હતો.અઢળક લોકો એમની સાથે નાત-જાત ગરીબ-અમીરના ભેદભાવ છોડી અને તેમના વિચારોથી એટલા પ્રભાવિત થયા હતા કે તેમની તમામ સંપતિ અને પ્રતિષ્ઠા છોડી અને દેશ સેવા કરવા ગાંધીજીના પંથે જોડાઈ ગયા હતા.એ વખતમાં વિશ્વનું એક પણ માધ્યમ એવું નહિ હોય કે જેણે ગાંધી વિષે વાત ના કરી હોય.  એમણે માનવવાદ ને રસ્તે આંગળી ચીંધી અને ગાંધીવિચાર રજુ કર્યો. પરંતુ આ બધીજ વસ્તુઓ કહેવામાં ઘણી જ સરળ લાગે છે, ગાંધી ના દરે ક દિવસ એક નવી મુશ્કેલી લઈને આવતો. એ પછી  સાબરમતી આશ્રમમાં દલિતો ને અપાતો આશ્રય હોય કે પછી સવિનય કાનુનભંગ વખતે થયેલી ધરપકડ કે એવી બીજી કેટલીયે વખત થયેલી અટકાયતો હોય. ગાંધીજી ની સાથે જો કોઈ એ સદીવ સહકાર અને ધીરજ આપી હોય તો તે તેમના જીવનની એક માત્ર કડી તેમના જીવનસંગીની કસ્તુરબા.

આમ તો કસ્તુરબા ગાંધીજી થી ઉમરમાં ઘણા મોટા હતા એટલે ગાંધીજી તેમને બા કહીને બોલાવતા હતા. ગાંધીજી સાથે તેમના એક માત્ર ધ્યેય સ્વતંત્રતા મેળવવા ના ધ્યેયમાં કસ્તુરબાનો  ફાળો અમુલ્ય હતો.  સ્ત્રીઓને સત્યાગ્રહમાં જોડાવવા માટે કરેલી પહેલ હોય કે પછી વિદેશી કપડાની હોળી કરવામાં સ્ત્રીઓ દ્વારા કવામાં આવેલી પહેલ આ બધા જ શ્રેય કસ્તુરબા ને ફાળે જાય છે. આ ઉપરાંત આશ્રમમાં આવતા લોકોને રહેવાની તથા જમવાની વ્યવસ્થા આ તમામ લોકોને પોતાના દીકરાઓ તથા દીકરીઓની જેમ રાખવા અને બંધુત્વનો ભાવ રાખવો તથા બાપુ જયારે પણ જેલ માં હોય ત્યારે પરિસ્થિતિઓને સંભાળવી અને તેમની ગેરહાજરીમાં યોગ્ય નિર્ણયો લેવાની અને કુશળ રીતે બધીજ સમસ્યાઓનો ઉકેલ લાવાનું શ્રેય એ કસ્તુરબા ને ફાળે જાય છે, જે ગાંધીજી એ સત્યના પ્રયોગમાં પણ કહી છે.

આમ, આ વાત ને સમજતા જ્ઞાનના શ્રેષ્ઠ સ્થળ એવા ચરોતર એજ્યુકેશન સોસાયટી દ્વારા કસ્તુબા.... મહત્મા ના જીવનસંગીની નાટકનું મંચન આણંદ સ્થિત ટાઉનહોલ માં કરવામાં આવ્યું હતું.  સંસ્થાના ચેરમેન શ્રી નીરવભાઈ પટેલ દ્વારા નાટકનો આનંદ ખાતે પ્રથમ પ્રયોગ કરવામાં આવ્યો હતો અને ખુબ જ સફળ નીવડ્યો હતો. આણંદ ના બુદ્ધિજીવીઓ એ આ પ્રયોગ ને  ખુબ જ વખાણ્યો હતો.  ગાંધીજી અને કસ્તુરબાના ખોળામાં ઉછરેલા એવા તથા ગાંધીકથા દ્વારા ગાંધીના વિચારોને આખા દેશમાં ફેલાવનારા સ્વ.નારાયણ ભાઈ દેસાઈ એ આ નાટક ને શબ્દો દ્વારા પ્રાણ પૂર્યા હતા. તથા ગુજરાત ના સૌથી લોકપ્રિય અને ગુજરાતની રંગભૂમિને જેમના ઉપર માં ઉપજે એવા શ્રીમતી અદિતિ ઠાકોર એ આ નાટક દિગ્દર્શિત કર્યું હતું. અને રંગભૂમિના સૌથી માનીતા કલાકાર એવા અભિનય બેન્કર એ આ નાટકમાં ગાંધીજી બન્યા હતા તેમની જેટલી પ્રશંસા કરીએ એટલી ઓછી છે,  આ બધાની વચ્ચે ગુજરાતની જાણીતી અને પ્રાઈવેટ એફએમ નો પર્યાય એટલે આરજે દેવકી એ આ નાટકમાં ખુબ જ કુશળ રીતે સૂત્રધારનું કાર્ય કર્યું હતું. તથા કસ્તુરબા પાત્ર એ અમદાવાદ ના છરા કોમ્યુનીટી ના યુવા અભિનેત્રી કલ્પના ગાગડેકર એ ઉત્તમ એક્ટિંગ કરી છે. એ રીતે નાટકના તમામ લોકો કાબીલ એ તારીફ હતા. 

સમગ્ર કાર્યક્રમની શરૂઆત ચરોતર રતન સ્વ. વિઠ્ઠલ કાકાના ધર્મપત્ની મણિબાના હસ્તે દીપ પ્રાગટ્ય સાથે કરવામાં આવી હતી. કાર્યક્રમ દરમ્યાન ગાંધીજીના જીવાન્ચારીત્રની ઝાંકી કરાવતા પોસ્ટર્સ નું પ્રદર્શન પણ કરવામાં આવ્યું હતું.  કાર્યક્રમના અંતે " ગાંધી મારી નજરે " નિબંધ સ્પર્ધાના વિજેતા વિદ્યાર્થીઓનું સ્ન્ન્માન પણ કરવામાં આવ્યું હતું. આમ ગાંધી જયંતીના દવસે માત્ર બાપુ જ નહો પરંતુ બા ને પણ યાદ કરી અને કાયક્રમ ખુબ સફળતાપૂર્વક યોજાયો હતો.

કસ્તુરબા

એક 10 એકવર્ષનીછોકરીકોઈછોકરાસાથેપગથીયારમતીહોયછેજિંદગીનાકોઈજપ્રકારનાટેન્શનકર્યાવગરઅનેતેનેએપણખબરનથીકેએનીજીંદગીમાંહવેપછીકેટલાસંઘર્ષોઆવાનાછેએરમતીછોકરીએટલેકસ્તુરનાપત્રમાંઉભેલીકલ્યાણીઅનેતેનીસાથેરમતોછોકરોએટલેનાટકનેજેણેપોતનોશ્વાસબનાવીદીધોછેએવોગાંધીનારૂપમાંઅભિનયબેન્કરબસત્યાંથીનાટકએનાપાટાઉપરનીજર્નીનીધીરેધીરે શરૂવાતકરે  છે એક પછી એક સુત્રધાર તરીકે ઉભેલી દેવકી પાળબાંધતીજજાયછેઅનેપાછળદ્રશ્યોસ્પષ્ટથતાજાયછેનાટકમાંકસ્તુરબાનાજીવનનાતમામમહત્વનીઘટનાઓનેવણીલેવાનો  મહત્તમપ્રયાસથેલોછેઅને  લોકોમાંપણઘણોસફળથયેલોજોવા મળે  છેનાટકનાદરેકસીનમાંઆપણીઆંખોસતતઅટકેલીરહેછેછતાંપણમારીદ્રષ્ટિએઅમુકસીનતોઅદ્ભુતરીતેવર્ણવાયાછે .  

જેમકેબાપુસાથેઝઘડોથતાગાંધીજીનોમોટોપુત્ર  હરીઘરછોડીનેજતોરહેછેઅનેએવખતેથયેલીબાનીહાલતએમારામાટેશબ્દોમાંવર્ણવીએશક્યનથી. અચાનકએકદિવસતેમનેહરી  કાટણી  રેલ્વેસ્ટેશનપર  ભિખારીનાવેશમાંહાથમાંફળલઇ  અનેબાનેમળવાઆવીજાયછે  અનેપોતાનાહાથમાંથીજાણેઘણાદિવસેમાતાનીમાત્રુતાનેપામવામાટેથનગનતોહોયએરીતેપેલુંફળ  આપેછેબાઅનેબાપુનીઆસપાસ  આરીતેભિખારીજોતાલોકોએનેદુરખસેડેછેઅનેબા  અને  હરીદુરદુરસુધીએકબીજાનીસામેજોયાકરેછેઅનેઅચાનકહરી  ત્યાંથીદુરથયીજાયછે . બાકશુજબોલેએપહેલાએમનીઅખોમાંથીઆંસુપાડવાલાગેછે , ત્યારેબાઉપરશુંવીતીહશેએતોકેવી  રીતેઆપણાથી  શબ્દોદ્વારાવ્યક્તકરીશકાય . કદાચકોઈકજએવોદર્શકહશેજે  કઠોરદીલ્લનોકેઆદ્રશ્યજોતીવખતેએનાઆંખમાંથીપાણીનાઆવ્યુંહોય . આઉપરાંતગાંધીજીનોકસ્તુરબામાટેનોનિખાલસપ્રેમઅનેકસ્તુરબાએગાંધીજીનેકરેલોઅવિસ્મરણીયસહકારકદાચજોકસ્તુરબાના  હોતગાંધીપાસેતો  આઝાદી   મળવીઅશક્યહતી , ગાંધીજીતોબાનેઆવીનેકહીનાખતાકેબાઆટલુંથવુંજોઈએએકેવીરીતેઅનેકેમએતોકસ્તુરબાએનકકીકરવાનુંઅનેઅમુકવખતગાંધીનાનિયમોનુંપાલનકરવામાટેજેલમાંપણગયાક્યારેયગાંધીનીએકપણવાતનુંઅપમાનનહિકરવાનુંઅનેગમેતેટલીએમનાઉપરવીતતીહોયતોપણબાપુસામેતોએમનાવિચારોમાંહાજકહેવાની . આબધીજવાતોનાટકમાંજુદાજુદા  વિષયોઅનેપ્રસંગોદ્વારા  જાણેએકચિત્રકારએકચિત્રકરતારંગોજેમજેમઉમેરતોજાયએમએમ  ચિત્ર સુંદરબનતુંજાયછેએમદરેકપ્રસંગોવધેએમનાટકનોરસપણવધતોજાયછે .

આમાંજોમુખ્યફાળોકોઈનોહોયતોનાટકનાડાઈરેકટરઅદિતિદેસાઈજેમનેકસ્તુરબાવિશેનીતમામમાહિતીજુદીજુદીરીતેભેગીકરીઅનેનારાયણભાઈદેસાઈજેવોનેસ્ક્રીપ્ટલખવામાટેઆપીજેમનેઆખીનાટકનીસ્ક્રીપ્ટલખતાદોઢવર્ષજેટલોસમય  થયો  હતો   અનેત્યારબાદઅદિતિદેસાઈએએસ્ક્રીપ્ટને  સ્ટેજેલીકએટલેકેસ્ટેજઉપરભજવાયએવીબનાવીએ  ઉપરાંત  કસ્તુરબાનાકેરેક્ટરમાંકલ્પનાગાંગડેકરજે 10 વધુફિલ્મોમાં 40 થીવધારેનાનારોલકરીચુકીછેતેઉપરાંતગાંધીનારોલમાંઅભિનયબેન્કરજેનોપરિચયઆપવોએટલેનાટકનેનાનોસંદેશોમોકલવાજેવુંથાયઆબંનેએખાલીચરખોકાંતતાશીખવામાટેએકમહિનાનીટ્રેનીગઆપવામાંઆવીહતી  એટલેવિચારકરીએકેબીજાબધાનાટકીયભાવોમાટેકેટલાદિવસલાગ્યાહશે   આઉપરાંતમ્યુઝીકમાટેનિસર્ગત્રિવેદીઅનેમુખ્યસુત્રધારદેવકીઆમતમામ  પોતાનુંનાટકસમજીઅનેકસ્તુરબાનાવ્યક્તિત્વનેખુબજઅવિસ્મરણીયરીતેઉભુંકર્યુંછે .

તમેપણજોવાઆવોછોનેઆનાટકભૂલશોનહિ....

શિક્ષકોની પ્રતિભા દર્શાવતો ઉત્સવ-શિક્ષક પ્રતિભા શોધ

વિદ્યાનું મૂળ એટલે શિક્ષક,

વિચારોને ઉગાડવાનું કાર્ય કરે તે શિક્ષક ,

શિક્ષક ક્યારેય સાધારણ નથી હોતો, પ્રલય અને નિર્માણ તેના ખોળામાં રમતા હોય છે. માતા બાળકને   સંસ્કાર આપે છે,પરંતુ શિક્ષિત કરી અને એક સ્વસ્થ સમાજનું નિર્માણ કરવાનું કાર્ય એ શિક્ષક કરે છે. બાળક તેના બાલ્યકાળ માં ઘર કરતા વધારે સમય તેની શાળા માં પસાર કરે છે અને તે સમયે  દરેક પ્રકાર ની કેળવણી બાળક શિક્ષક પાસેથી પ્રાપ્ત કરે છે. એકકદરૂપા પથ્થર માંથી સુંદર મૂર્તિ બનાવાનું કાર્ય એ શિક્ષક કરે છે. એટલે જ કહેવાયું છે ને શિક્ષક માટે કે ગુરુ ઓર ગોવિંદ દોનો ખડે કાકો લાગુ પાય, બલિહારી ગુરુ આપકી જીને ગોવિન દિયો બતાય.વિદ્યાર્થી પાસે ગમે તેટલી અખૂટ શક્તિ કેમ નાં હોય પરંતુ એ શક્તિઓને ઉજાગરકરી અને યોગ્ય દિશામાં વાળવાનું કાર્ય શિક્ષક કરે છે. કોલસાને પણ હીરામાં ફેરવી નાખવાની અખૂટ   શક્તિઓ શિક્ષક પાસે રહેલી છે.

શિક્ષક એ વિદ્યા અર્પણ કરવાનું એક પાત્ર છે, જ્યારે વિદ્યાર્થી અખૂટ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છાએ શિક્ષક      પાસે આવે છે ત્યારે તે વિદ્યા રૂપી અમૃત એ વિદ્યાર્થી ને અર્પણ કરી અને જીવન સાર્થક બનાવે છે. આજ 
મુલ્યોને ધ્યાનમાં રાખી અને શિક્ષક ની શિક્ષણ સિવાયની પણ ખૂબીઓને પ્રકાશ નાખવા જ્ઞાનની ગંગોત્રી 
સમાન ચરોતર એજ્યુકેશન સોસાયટી દ્વારા જુદી જુદી સ્પર્ધાઓનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. જૂની 
અંદર માત્ર   શિક્ષકોએ જ પોતાની શિક્ષણ સિવાયની કલાઓનું દર્શન કરાવાનું હતું. 

શિક્ષકોને શબ્દોના સ્વામી કહેવામાં આવે છે એને ધ્યાનમાં રાખીને જ કાવ્યપઠન, શીઘ્ર કાવ્યરચના, સલાડ ડેકોરેશન, મહેંદી સ્પર્ધા, નૃત્ય, રંગોળી, ચિત્ર, આરતી ડેકોરેશન એમ જુદી જુદી સ્પર્ધાઓ નું  આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.  અને આ જ્ઞાન અને ગમ્મત ના આ ઉત્સાહ ને ઉલાસ પૂર્વક પ્રતિસાદ આપવા માટે 850થી900 શિક્ષકોએ જુદીજુદી સ્પર્ધામાં ભાગ લીધો હતો.  આ ઉપરાંત વિશેષ  પ્રતિભા ધરાવતા 29 જેટલા સ્પર્ધકોને સન્નમાનવામા આવ્યા હતા. આ કાર્યક્રમાં મુખ્ય અથીથી તરીકે હાસ્યના ઓડકાર બોલાવી નાખ , જો સાંભળોતો  શબ્દોના ફુવારા તરીકે ક્યા બાત હૈ નીકળી જાય અને વનેચંદ નાં વરઘોડા ફેમ માનનીય શ્રી શાહબુદ્દીન રાઠોડ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. અને વિજેતા શિક્ષકોને રોકડ રકમ   આપી અને ખુબ અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. 

આ પ્રસંગ એ શુભ પ્રવચન આપતા સંસ્થાના ચેરમેન શ્રી નીરવ પટેલ એ જણાવ્યું હતું કે હજુ તો 4 સપ્ટેમ્બરનો શિક્ષક ટેલેન્ટ નો કાર્યક્રમ એ મારી આંખો સામે જ છે  અને જણાવ્યું હતું કે ચરોતર એજ્યુકેશન સોસાયટીએ શિક્ષણ કાર્ય ઉપરાંત અહીના શિક્ષકોની પ્રતીભોને ઉજાગર કરવા હંમેશા તત્પર છે, અને શ્રેષ્ઠ શિક્ષકોને આ રીતે રોકડ પુરસ્કાર દ્વારા સ્ન્ન્માંનનારી આ કદાચ પ્રથમ સંસ્થા હશે. પુરસ્કૃત શિક્ષકો ના નામ નીચે પ્રમાણે છે. 

કાવ્યપઠન 

શૈલેશ એસ વ્યાસ (પ્રથમ), દિપ્તીબેન ચૌહાણ (દ્વિતીય) 

કાવ્ય રચના સ્પર્ધા 

ખુશાલ સિંધી (પ્રથમ), જીતેન્દ્ર પટેલ( દ્વિતીય) હેલન પિન્ટો (તૃતીય) 

ગાયન 

શૈલેશકુમાર એસ. બારિઆ (પ્રથમ) , હેતલ એમ. પુરોહિત (દ્વિતીય), જગદીશ પંડ્યા (તૃતીય)

મહેંદી 

તમન્ના કાચવાલા (પ્રથમ), દર્શના ઠાકોર (દ્વિતીય)

સલાડ ડેકોરેશન 

મોનિકા શાહ (પ્રથમ) , ઈશાનીબેન મિસ્ત્રી (દ્વિતીય)

કુકરી

ડૉ. નુસરતબેન કાદરી (પ્રથમ) , મોનિકા શાહ (દ્વિતીય), કનીષા આર. શાહ (તૃતીય)

રંગોળી 

અમીતાબેન,વનીતાબેન,સોનલબેન(પ્રથમ),મંજુલાબેન,બીનાબેન(દ્વિતીય), યમનાબેન,દીપાબેન (તૃતીય)

પેન્ટિંગ 

અલ્પેશભાઈ પટેલ (પ્રથમ) , ડૉ. યજ્ઞેશ પુરોહિત (દ્વિતીય) 

આરતી ડેકોરેશન 

યમનાબેન,દિપાબેન (પ્રથમ), જીનલબેન પટેલ (દ્વિતીય)  મીતાબેન, તૃષાબેન (તૃતીય)

ડાન્સિંગ 

કોમલબેન વસાવા (પ્રથમ)  દર્શનાબેન, કનિષાબેન, યજ્ઞેશ પુરોહિત ગ્રુપ (તૃતીય)

કોલાજ 

હેલનબેન પિન્ટો (પ્રથમ) , ડૉ. યજ્ઞેશ પુરોહિત (દ્વિતીય) 

ચેરમેન બન્યા વિદ્યાર્થી ....!

મારા જીવનની શરૂઆત જ અહિયાથી થઇ હતી.  આજે હું જે પણ કઈ બોલી શકું છું જે પણ સિદ્ધિઓ હાસિલ કરી શક્યો એ ડીએન અને સીઈએસને કારણેજ  શક્ય બન્યું છે.અહિયાં મેં મારી બાળપણ ની યાદોને સંગ્રહી રાખી છે.

એ વખતે સ્ટુડનટ યુનિયન નો પ્રેસીડન્ટ હતો. એ વખતે અમે સુનીલ દત્ત ને બોલાએલો એમની સાથેની વાતો , એમના તરફથી મળેલા લેટર આ બધુજ મારી યાદોને વળગીને બેઠું છે. અને આજે એક સાથે પેટી માંથી યાદો નીકળી રહી છે, પરંતુ યાદો ની સાથે મિલન થાય ત્યારે મરીઝ નો એક શેર કહીને શરૂવાત કરવી છે ,કે મિલનની એ ઉચ્ચ વેળા હજો મરીઝ, જ્યારે કહેવું ઘણું છે, પણ કશુજ કહી નથી શકાતું. તેમ છતાં મારે આજે મારી યાદો સાથે મસ્તી કરવી છે, હું એક એવો કિસ્સો કહીશ જે આજ સુધી મને યાદ રહી ગયો છે.

હું જ્યારે 6-બ માં હતો ત્યાર નો એક પ્રસંગ યાદ આવે છે. અમારે દર વખતે છેલ્લો લેકચર કનુભાઈ નો હોય અને ડીએન ને છૂટવાનો ટાઈમ અને કસ્તુરબા કન્યા વિદ્યાલય ને છૂટવામાં પાંચ મિનીટ નો ફરક અને એ વખતે  કનુભાઈ જ્યારે પણ આગળ ઉભા રહે એટલે અમને બારી માંથી ડોકાચીયા  બહાર  ના કાઢી શકીએ. એટલે  અમે મિત્રો એ ભેગા થઇ અને નક્કી કર્યું કે અમુક લોકો આગળ બેસે અને થોડાક પાછળ બેસવાનું અને સર ને એવો અહેસાસ કરવાનો કે આગળ બેઠેલા સિન્સિયર લોકો છે પાછળ વાળા જ મસ્તી કરે છે.અને જેવા પાંચ વાગે એટલે અમે બધા બારી માંથી દોકાચીયા ભાર કાઢવા લાગીએ.અને કસ્તુરબા કન્યા વિદ્યાલય છૂટે એટલે અમે કોણીઓ મારી અને કહેતા કે જો જો પેલી ગઈ!!  જોકે મને મારી જીવનસંગીની રેશ્મા પણ ત્યાંથીજ  મળી છે અને આજે હું જે પણ છું એ એના સપોર્ટ નાં કારણે  છું. 

હું મારો એક 6-બ નાં વર્ગનો અનુભવ જણાવવા માંગુ છું.એ સમય હતો 1984 ને એ સમયે નવી ભરતી થઇ હશે અને એમના વિષયમાં એ આવ્યા હતા, અને જોગાનુજોગ એમના નસીબ કે અમારા ક્લાસ માં જ એ આવ્યા અને મને જ સૌથી પહેલો પકડ્યો. અને મને કહે ,"ભાઈ ઉભોથા, અને પૂછ્યું ક્યા રહે છે? એટલે મેં કીધું કે અલકાપુરી સોસાયટીમાં  14 નંબરમાં. એટલે એમણે  તો એક જ ઝટકામાં કહી દીધું કે આજે સાંજે છૂટીને તારા ઘરે આવું છું. કારણકે  હું પાછળ પટેલ સોસાયટીમાં જ રહું છું. એટલે મારી તો ફફડવાની શરુ થઇ ગઈ. એટલે દોડતો  ઘરે ગયો અને લોખંડ ની બેગ મૂકી, અને અમારા ઘરની ભાર પિલર છે એની ઉપર 14 નંબર લખેલો છે એટલે માટીને બધું ભેગું કરી અને 14 નંબર લખ્યો હતો એની ઉપર ચોપાડવા લાગ્યો, બધાએ પૂછ્યું પણ ખરું કે અલા આ શું કરે છે?  પણ આપણે પાછા બહાના  એક્સપર્ટ હતા કહી દીધું કે આતો જસ્ટ  રમું છું, મને એટલી બધી બીક લાગી હતી કે હું બીજે દિવસે સ્કુલે પણ નહોતો ગયો.
આ સિવાય કનુભાઈના વર્ગમાં જો લેસન નાં લાવીએતો માર તો પડેજ પણ આખી લોબી વાળવાની સજા પણ આવે.ગાંધી ચોક એ તો હજુ પણ મને યાદ છે.એટલે પછી અમે જાતે જ નક્કી કરી નાખેલું કે  મિત્રો એ કે દર ચાર દિવસે એક ફ્રેન્ડ એ જઈ અને ચોક વાળી આવવાનો.

બીજી વસ્તુ કે હું જ્યારે અગિયારમાં માં આવ્યો, અને મને જોન્ડીસ થયો હતો એટલે સીએમ પટેલના અમારે એક્સ્ટ્રા કલાસીસ કરવાના હતા, અને મારી લાઈફ માં વળાંક આવ્યો રેશ્મા મારી જીવનસંગીની પણ ત્યાં આવતી હતી. અને આજે હું જે પણ છું એ એના સપોર્ટ નાં કારણે  છું.  

જોકે મેં  એ વખતોમાં  ઘણી બધી ટેસ્ટટ્યુબ તોડી હતી.  અને એ દિવસો તો ખુબ યાદ રહી જાય એવા છે. હા પણ હું એ સાથે સાથે ભણવામાં પણ ઘણો હોશિયાર હતો , મને દસમામાં એપેન્ડીક્સ નું ઓપરેશન કરાવ્યું હતું ને ત્રીજા જ દિવસે હું ઉભો થઇ અને એક્ઝામ આપવા ગયો હતો અને મને 80 ટકા આવ્યા હતા..એ જમાનામાં આટલા ટકા એ ઘણા કહેવાતા હતા.

બીજી વાતો પછી ક્યારેક...

નીરવ પટેલ 

ચેરમેન,

ચરોતર એજ્યુકેશન સોસાયટી 

ત્રણ પેઢીનો સીઈએસ સંબંધ - પ્રજ્ઞેશ પટેલ

અમે સ્કુલ શરુ થાય એના બે કલાક પહેલા જ પહોચી જઈએ અને એટલું બધું રમીએ કે સ્કુલ શરુ થાય બાર વાગે એ વખતે અમારા બાર વાગી ગયા હોય! આ વાક્યો છે, આણંદ નગરપાલિકાના પ્રમુખ અને સીઈએસ નાં ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થી શ્રી પ્રજ્ઞેશભાઈ પટેલનાં.  ચાલો વાંચીએ એમના જ અનુભવો.

મારો ભાઈ મારાથી ત્રણ વર્ષ મોટો અને ભણવામાં સખ્ત સિન્સિયર. જે પણ આપ્યું હોય એના કરતા બે ગણું વધારે જ કરીને આપે. સૌથી રેગ્યુલર વિદ્યાર્થી, બનવામાં કે ઘરકામ બધુજ જ સમયસર થાય.  અને એના બિલકુલ વિરોધી ગુણો અમારામાં જોવા મળે.  કઈ પણ કહ્યું હોય તો પણ  કોઈ દિવસ ઘરેથી હોમવર્ક કરીને નહિ  લાવવાનું. અને છતાં માર પડે મોટા ભાઈને. કારણકે એને એમ કહેતા કે ભાઈ, તારો નાનો ભાઈ હોમવર્ક કરીને નથી આવ્યો તારાથી ધ્યાન ના રખાય?  ઉષા બહેન અમને ભણાવવા આવે એ વખતે મને ક્લાસ નો મોનીટર જ બનાવી નાખે. એટલે આપણે તો પેલા હોમવર્ક નાં કરતા હોઈએ એણે બીજાનું હોમવર્ક ચેક કરવાનું, કવિતા મોઢે કરી છે કે નહિ એ યાદ કરાવવાનું. એ વખતે એટલી બધી આ કેમ્પદ્માં મજા કરી છે કે એની કોઈ વાત જ નાં થઇ શકે.

આ કેમ્પસ એ એટલું જ મને શીખવાડ્યું પણ છે. શિક્ષકોનું સન્માન કઈ રીતે કરવું,વડીલોને માં આપવું એવા ઘણા સંસ્કારોનું વૃક્ષારોપણ એ ડીએન એજ કર્યું છે.અને એટલે જ અહિયાં ત્રણ પેઢીની યાદો જોડાયેલી છે. મારી મમ્મી,હું અને મારી વાઈફ તથા મારા છોકરાઓ પણ અહિયાં જ ભણે છે. આમ સીઈએસની કોઈ જ સરખામણી પણ શક્ય નથી આજે જે કઈ પણ છું એ સીઈએસને આભારી છે.

રમતોત્સવ- વિસરાતી રમતોને ઉજવવાનો અવસર

બેટા, થોડુક જમી લે અને એ પછી તું બેસ, તને ખબર છે આનથી તારી આંખોને કેટલું નુકસાન થશે?   આવી વાતો આજકાલ સૌથી વધારે માતાપિતાના મોઢે સાંભળવા મળતી હશે. આજકાલ વર્ચ્યુલ ગેમ્સનું મહત્વ ઘણું જ વધતું ગયું છે. સાયકોલોજીસ્ટ ના મતે આવી ગેમ્સ થી વિદ્યાર્થી કાળથી જ બેક પેન નાં પ્રશ્નો બાળકમાં આવવા લાગે છે તથા બીજા લોકો સાથે આઈ કોન્ટેક્ટ ઓછો થઇ જાય છે.  આવી ઓનલાઈન ગેમ્સ નાં કારણે લાગણીઓ નું કે સ્પોર્ટ્સમેન સ્પીરીટ જે પહેલા બહાર રમતી રમતો કે જૂથ રમતો વખતે જે  સ્પર્ધા કરતા મિત્રતાનું શેરીંગ થતું હતું તે હવે બંધ થઇ ગયું છે, હવે તો ખાલી ગુસ્સો વધારતી કે પછી એક બીજા કરતા ચડિયાતા સિદ્ધ કરવાની જ રમતો ઉપલબદ્ધ છે. એ વખતે રમાતી જૂથ રમતો આપણને  કોઈક ને કોઈક સંદેશો આપતી જતી હતી અને આપણા પોતાના જીવનમાં શારીરિક કે માનસિક વિકાસ કરતી હતી. 

આજકાલ હૂફ ને હાંફ ચડી ગયો છે, આપણે ટચ સ્ક્રીન મોબાઈલની જનરેશન બની ગયા છે, અને એમાં લાગણીઓને તથા જમીન સાથેનો ટચ એ છૂટી ગયો છે. હવે આનંદ ઓનલાઈન રહીને  ખબર-અંતર પૂછીને હૂંફને ભ્રમમાં રાખવાનો છે. આજે પણ યાદ છે કે એ સતોલીયાના સાત પથ્થર શોધવા કેટલી મહેનત કરતા અને ક્યારેક જો દડો જોરથી વાગી જાયતો કેટલા લાગણીવશ થઇ જતા, આજ વાત આપણને આ જૂથ રમતો શીખવાડી જાય છે.

આમ જોઇએતો લીંબુ ચમચો કે જે ચમચી પર લીંબુ મૂકી અને એક નક્કી કરેલી સીમા સુધી પહોચ્વાનું હોય છે, એ વખતે રમત સંદેશો આપી જતી હતી કે ધ્યાન પોતાના લક્ષ ઉપર જ રાખવાનું અને એ માટે કરવા પડતા કાર્ય માટે જ સતત કાર્યરત રહેવું , જો જરાક પણ ધ્યાન ચુક્યું તો લક્ષ આપણા હાથ માંથી ચુકી ગયું.

આવી જ રીતે ઘણી રમતો જેમકે દેડકા કુદ જેનાથી   આખા શરીર ની કસરત થાય છે અને પેટ ને લખતા પ્રશ્નો પણ દુર થાય છે, આવી વિવિધ રમતો છે જેનું મહત્વ ઘણું છે. 

આ રમતો નું મહત્વ સમજી અને ચરોતર એજ્યુકેશન સોસાયટી દ્વારા દેશી રમતોત્સવ કાર્યક્રમ નું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે જેની અંદર વિવિધ જૂથ રમતો દ્વારા બાળપણ ના એ દિવસોને ફરીથી યાદ કરી અને ફરીથી એ રમતોને ઉજવવામાં આવશે. રમતો ની અંદર મુખ્યત્વે ૨૦ મીટર દોડ, નદી કે પર્વત અને બટાકા વિણ  મગદળ, સિક્કા ફેંક અને દેડકા કુદ જેવી રમતોનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. રમતો જુદા જુદા વિભાગમાં યોજવામાં આવી છે જેની અંદર ધોરણ 1 ના બાળકોથી લઇ અને 45થી 59 વર્ષના લોકો પણ જૂથ રમતોમાં ભાગ લેશે. લંગડી દાવ એતો સૌનો પ્રિય ખેલ હતો તથા માટલા ફોડમાં તો ડંકો વાગતો આવી બધી જ રમતો રમાવાની છે અને આ સ્પર્ધમાં જે પણ જીતશે તેને સરસ ઇનામ પણ અપાશે.

સાથે સાથે મોગરી કેમ્પસના વિદ્યાર્થીઓ ભવ્ય પીરામીડ બનાવી અને પોતાના કરતબોનું પ્રદર્શન કરશે. એ જ વખતે જાણેકે હમ કિસીસે કમ નહિ કહેતા અંબાલાલ બાલશાળાનાં વિદ્યાર્થીઓ એક કાઉન્ટ ઉપર સમૂહ વ્યાયમ કરી અને લોકોને આશ્ચર્ય ચકિત કરી નાખશે. આ કાર્યક્રમમાં મુખ્ય મહેમાન તરીકે જીલ્લા શિક્ષણ અધિકારી આણંદ તથા ડીએસઓ રમતગમત વિભાગ આવાના છે તમે પણ આવો અને ઉજવો હ્રદયનો રમતોત્સવ 

રમતોત્સવ દરમ્યાન રમાવાની રમતોની માહિતી 

શ્રેણી ૧ – (Category 1)

૨૦ મીટર દોડ, નદી કે પર્વત અને બટાકા વિણ ( 20 Mtrs Race, River or Mountain and Collect the Potatoes)

શ્રેણી ૨ – (Category 2)

૨૦ મીટર દોડ અને દડા ફેંક (20 Mts Race and Ball Throw)

ધોરણ – ૧ (Std - 1)

૫૦ મીટર દોડ, રીલે મગદળ, સિક્કા ફેંક અને દેડકા કુદ (50 Mts Race, Throwing the Coins and Frog Jump Race)

ધોરણ – ૨ (Std - 2)

૫૦ મીટર દોડ, બટાકા વિણ, ફુગ્ગા ફોડ અને સિક્કા ફેંક (50 Mts Race, Collect the potatoes, Balloon Race and Throwing the coins)

ધોરણ – ૩ (Std - 3)

૭૦ મીટર દોડ, દોરડા ખેંચ, લીંબુ ચમચી અને સિક્કા ફેંક (70 Mts Race, Tug of War, Lemon and Spoon and Search the Coins)

ધોરણ – ૪ (Std - 4)

૧૦૦ મીટર દોડ, લંગડી, માટલા ફોડ અને કોથળા દોડ (100 Mts Race, One Legged Race and Sack Race)

ધોરણ – ૫ (Std - 5)

૧૦૦ મીટર દોડ, દોરડા ખેંચ, લાકડી ઘોડા દોડ અને ત્રીપગી દોડ (100 Mts Race, Tug of War, Wooden Horse Race and Three Legged Race)



Time : 08 : 00 : AM 
Venue : D.N. Ground, D N Campus, Anand